Phương pháp xét nghiệm nhanh được nghiên cứu thành công – Ảnh: Chinhphu.vn
Thông tin được đưa ra tại cuộc họp sáng 27-4 của Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch bệnh COVID-19, do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, trưởng Ban chỉ đạo, chủ trì.
Bàn về công tác xét nghiệm phát hiện virus SARS-CoV-2 để phục vụ phòng, chống dịch bệnh COVID-19 trong thời gian tới, Ban chỉ đạo cho biết hiện trên thế giới đang triển khai song song 2 phương pháp là xét nghiệm tìm gen virus (phương pháp PCR) và xét nghiệm kháng thể (thường sử dụng để xét nghiệm nhanh).
Về phương pháp xét nghiệm PCR, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, thời gian đầu Việt Nam sử dụng nguồn sinh phẩm từ nước ngoài, nhưng sau đó Việt Nam đã phát triển được sinh phẩm xét nghiệm PCR thay thế nguồn nước ngoài, đang được sử dụng chủ đạo để xét nghiệm phát hiện virus SARS-CoV-2.
Nhiều nước đặt mua sinh phẩm xét nghiệm
Tới nay, Việt Nam đã xét nghiệm được khoảng 212.000 mẫu bệnh phẩm, phát hiện 270 trường hợp mắc COVID-19, tỉ lệ phát hiện dương tính khoảng 0,13%, là một trong những quốc gia có tỉ lệ phát hiện dương tính trên tổng số mẫu xét nghiệm cao nhất thế giới.
Bộ sinh phẩm xét nghiệm bằng phương pháp PCR của Việt Nam đã được WHO, Vương quốc Anh công nhận chất lượng và có thể được sử dụng trên phạm vi toàn cầu, nhiều nước đặt mua sinh phẩm xét nghiệm của Việt Nam
Đối với phương pháp xét nghiệm kháng thể (xét nghiệm nhanh), theo lãnh đạo Bộ Y tế, thời gian qua chỉ có Hà Nội triển khai, sử dụng sinh phẩm của Hàn Quốc, do doanh nghiệp tài trợ. Theo đó đã xét nghiệm tổng số 18.450 mẫu, phát hiện 50 trường hợp dương tính (kiểm tra lại bằng phương pháp PCR cả 50 trường hợp đều cho kết quả âm tính).
Song song với đó, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã phối hợp với một trường đại học của Nhật Bản để nghiên cứu và phát triển thành công loại sinh phẩm xét nghiệm kháng thể có độ nhạy, độ đặc hiệu cao hơn nhiều so với các loại sinh phẩm tương tự mà nhiều nước đang sử dụng.
Điểm khác biệt rất đáng chú ý là sinh phẩm xét nghiệm nhanh của Việt Nam sử dụng hệ thống máy xét nghiệm ELISA đã được trang bị từ tuyến Trung ương đến tận y tế tuyến huyện để chẩn đoán người nhiễm HIV, sốt xuất huyết và một số bệnh miễn dịch khác.
Nước thứ 5 sản xuất thành công xét nghiệm nhanh
Là nước thứ 5 trên thế giới sản xuất thành công sinh phẩm xét nghiệm kháng thể, Bộ Y tế đánh giá sinh phẩm xét nghiệm nhanh “made in Vietnam” có nhiều ưu điểm: Dễ sử dụng cho tất cả các tuyến, các cơ sở y tế tuyến huyện có thể xét nghiệm được do sử dụng hệ thống máy xét nghiệm sẵn có; độ an toàn cao (xét nghiệm qua mẫu máu).
Đặc biệt độ nhạy, độ đặc hiệu của sinh phẩm Việt Nam đạt khoảng 95%, trong khi sản phẩm của nước ngoài chỉ đạt khoảng 70-75%. Bên cạnh đó, qua đánh giá ban đầu giá thành của sinh phẩm này rẻ hơn nhiều so với sinh phẩm nhập ngoại (chỉ khoảng 5 USD/kit xét nghiệm). Hiện Bộ Y tế đang làm thủ tục công nhận sinh phẩm này để đưa vào sản xuất hàng loạt.
Như vậy, với phương pháp này, Bộ Y tế khẳng định hoàn toàn có thể thay thế các loại sinh phẩm tương tự của nước ngoài. Đặc biệt là, khi sinh phẩm này được công nhận và đưa vào sản xuất hàng loạt, Việt Nam hoàn toàn chủ động phương pháp xét nghiệm để sàng lọc, sớm phát hiện người mắc COVID-19.
Theo đó, các thành viên Ban chỉ đạo thống nhất kiến nghị Chính phủ cho sử dụng thêm loại sinh phẩm này để tiến hành xét nghiệm nhanh, phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 trong tình hình mới.
Cơ bản làm chủ được trang thiết bị y tế phòng chống dịch
Đối với sản xuất máy thở, hiện có các doanh nghiệp tham gia nghiên cứu, sản xuất như Metran, Vingroup; đồng thời khuyến khích các trường đại học phát triển những sản phẩm máy thở không xâm nhập đơn giản, vận hành hoàn toàn bằng hệ thống cơ khí, có thể trang bị đến tận y tế tuyến xã, ở vùng sâu, vùng xa…
Đến hiện tại, Việt Nam đã bảo đảm được các loại thuốc có thể dùng cho những phác đồ điều trị COVID-19; chủ động sản xuất được khẩu trang, trang thiết bị bảo hộ, máy thở… Tự sản xuất được sinh phẩm xét nghiệm và làm chủ các phương pháp xét nghiệm, sàng lọc và phát hiện người nhiễm COVID-19.
Ban chỉ đạo đặc biệt lưu ý các doanh nghiệp sản xuất khẩu trang phải hết sức trách nhiệm vì cộng đồng, vì đất nước, cam kết ưu tiên cho nhu cầu trong nước trước khi xuất khẩu, bảo đảm chất lượng. Các hành vi vi phạm phải bị xử lý nghiêm.