Vì sao nhà thầu Việt Nam khiếu nại nhà thầu chính gói thầu CP2 metro số 1?

Depot Long Bình đang hoàn thiện – Ảnh: ĐỨC PHÚ

Hợp đồng có gì?

Tháng 9-2017, nhà thầu Công ty GS E&C (Công ty GS) ký hợp đồng với nhà thầu phụ là Công ty Cổ phần cơ điện Liên Thành (Lithaco) về thi công thiết bị điện cho khu vực depot và trạm biến áp thuộc gói thầu CP2, đoạn trên cao tuyến metro số 1. Sau một thời gian, cả hai bên đã xảy ra bất đồng trong các điều khoản hợp đồng.

Tại biên bản giải quyết khúc mắc giữa hai bên mới đây, Công ty GS cho rằng ngay từ khi bắt đầu hợp đồng, Lithaco đã trì hoãn việc cung cấp vật liệu, nhân lực, tiến độ thiết kế do khó khăn tài chính. GS nhiều lần yêu cầu nhà thầu phụ bắt kịp tiến độ nhưng nhà thầu phụ không thực hiện được trách nhiệm của mình trong hợp đồng.

Từ đó, Công ty GS yêu cầu làm rõ và bồi thường hợp đồng trong cuộc họp trước đó nhưng Lithaco không trả lời.

Còn Lithaco phàn nàn trong các email gần đây và đã gửi thư phàn nàn về việc GS từ chối khoản thanh toán tạm thời số 18. Công ty GS cho rằng việc này liên quan đến tài liệu bị thiếu và GS chưa bao giờ giữ khoản thanh toán mà không có bất cứ ly do nào.

Lithaco cho rằng bản vẽ thi công chính thức có sự sai khác tới 70% bản vẽ sơ bộ mà Lithaco đã nhận từ nhà thầu chính trước đó để triển khai sử dụng. Trong khi, Công ty GS cho rằng bản vẽ thiết kế bị trễ trong quá trình phê duyệt, tuy nhiên việc này có thông báo cho nhà thầu phụ và GS đã thanh toán các công việc đã thực hiện

Đại diện Lithaco cho rằng không sai phạm về hợp đồng, về mặt thiện chí nhà thầu phụ này đã tuân thủ các qui định về nhập vật tư dù bản vẽ kỹ thuật chưa có gây nhiều nguy cơ cho nhà thầu phụ. Nhà thầu cũng duy trì đủ công nhân trên công trường dù trong mùa dịch COVID-19. Việc nhà thầu chính cắt hợp đồng trong thời điểm dịch bệnh làm ảnh hưởng đến người lao động, đặc biệt ảnh hưởng tới danh tiếng của công ty GS là đơn vị lớn chèn ép doanh nghiệp nhỏ.

Đồng thời, hợp đồng chưa kết thúc nên nhà thầu chính không được cấm công nhân vào công trường để thực hiện các công việc. Đáp lại vấn đề này, GS cho rằng đã thiện chí khi hỏi nhà thầu phụ về số tiền chưa trả cho công nhân, từ đó đã cho tạm ứng 140 triệu đồng và sẽ khấu trừ lại trong phần tiền khi hai bên thanh lý hợp đồng.

Trong biên bản làm việc, Công ty GS nói rằng tuyến metro số 1 là dự án quan trọng và cấp bách của Việt Nam và được yêu cầu hoàn thành càng sớm càng tốt.

Do đó, kể từ tháng 12-2019, Công ty GS đã 3 lần cảnh báo về việc chấm dứt hợp đồng và yêu cầu cải thiện công việc nhưng Lithaco không trả lời. GS cho rằng việc làm của Lithaco có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về tiến độ dự án và đã thông báo chấm dứt hợp đồng nhà thầu phụ kể từ 21-4-2020.

Chủ đầu tư sẽ làm việc với các bên vào tuần sau

Nhà thầu phụ Lithaco tập trung tại Depot Long Bình – Ảnh: ĐỨC PHÚ

Theo ghi nhận, sáng 9-5, hàng chục công nhân cùng lãnh đạo nhà thầu phụ Lithaco tập trung tại khu vực gần Depot Long Bình quận 9 khiếu nại.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, Trần Quốc Tâm – đại diện Công ty cổ phần cơ điện Liên Thành Việt Nam cho biết tổng giá trị hợp đồng ký với nhà thầu chính là 78 tỉ đồng. Hiện khối lượng công việc đang ở mức 20%.

Ông Tâm cho rằng sau khi ký hợp đồng thầu phụ, công ty luôn thực hiện công việc tốt nhất, gần như hoàn tất toàn bộ nghĩa vụ của mình, duy trì lượng nhân công và kỹ sư tại công trường.

“Do dự án kéo dài, giá trị nguyên vật liệu bị trượt giá rất nhiều, công ty đã đề xuất Công ty GS nhập vật tư theo giá điều chỉnh nhưng bên nhà thầu chính không đồng ý. Đến tháng 11, Công ty GS bắt đầu ngừng thanh toán, giữ tài sản, không cho công nhân của nhà thầu phụ và không nghiệm thu hạng mục hoàn tất” – ông Tâm nói.

Theo ông Tâm, điều ông bức xúc là 4 kho vật tư, máy móc vật tư của công ty còn nằm trong công trường nhưng bên nhà thầu chính không cho vào.

Vậy kiến nghị công ty là gì? ông Tâm nói đến thời điểm này hai bên đã xác định không tiếp tục cùng nhau hợp tác. Trước khi thực hiện hợp đồng, công ty có một khoản tiền đặt cọc và thế chấp tài sản tại ngân hàng để thi công. Do đó, công ty đề nghị Công ty GS rút lại lệnh bồi thường ở ngân hàng (khoảng 17 tỉ đồng) để hai bên tiếp tục thỏa thuận các điều khoản chấm dứt hợp đồng. Công ty đề nghị Công ty GS phải xác nhận khối lượng công việc đã làm mà chưa thanh toán, đồng thời được lấy các vật tư, thiết bị rời khỏi công trường.

Chiều 9-5, Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP (chủ đầu tư metro số 1) cho biết sự việc khiếu nại tại hiện trường vào sáng 9-5 là không phù hợp, do nhà thầu phụ chủ động căng biểu ngữ ngoài ranh của depot để gây sự chú ý, tạo áp lực lên nhà thầu chính.

Việc này không ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng nhưng đã làm ảnh hưởng đến hình ảnh của dự án metro số 1. Tại hiện trường, Ban đã phối hợp với chính quyền địa phương và các bên liên quan để xử lý, giải tán ngay trong buổi sáng.

Ban quản lý Đường sắt đô thị TP yêu cầu tổng thầu phải hoàn toàn chịu trách nhiệm, nhanh chóng giải quyết vấn đề này, không được để tình trạng khiếu nại làm đình trệ công việc và ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Đồng thời phải giải quyết các phát sinh, tranh chấp phải trên tinh thần tuân thủ pháp luật và hợp đồng đã ký.

Trong đầu tuần tới, Ban quản lý dự án đường sắt đô thị TP sẽ tổ chức làm việc với các bên liên quan để tháo gỡ các tồn tại, vướng mắc trên cơ sở hợp đồng đã ký giữa các bên. Hiện nay, tuyến metro số 1 đang tăng tốc thi công bình thường.