Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong kiến nghị về việc thành lập thành phố trong TP.HCM – Ảnh: TỰ TRUNG
Tại cuộc họp trực tuyến với Chính phủ về tình hình kinh tế – xã hội 4 tháng đầu năm 2020 ngày 8-5, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong kiến nghị Thủ tướng 7 nhóm vấn đề với tổng cộng 20 đề xuất cụ thể. Trong đó, đáng chú ý là đề xuất liên quan đến việc thành lập TP trực thuộc TP.
Cụ thể, ông Phong kiến nghị cho phép xây dựng đề án thành lập TP trực thuộc TP.HCM trên cơ sở sáp nhập quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức mà “không xem xét điều kiện về sự phù hợp với định hướng quy hoạch, chương trình phát triển đô thị và tiêu chuẩn về đơn vị hành chính trực thuộc đối với đơn vị hành chính dự kiến hình thành sau khi sắp xếp” tương tự như một số trường hợp đặc biệt khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã (quy định tại điều 3 nghị quyết số 653 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội).
Ông Phong lý giải việc sáp nhập 3 quận để thành lập TP trực thuộc TP là chưa có tiền lệ. Nếu được chấp thuận, TP.HCM sẽ là địa phương đầu tiên của cả nước có mô hình TP thuộc TP trực thuộc trung ương.
Đại diện Bộ Tư pháp nhận định đây là đề xuất mới nhưng đã có đủ cơ sở pháp lý. Bởi theo Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức chính quyền địa phương, việc thành lập TP thuộc TP trực thuộc trung ương là phù hợp quy định.
Ngoài ra, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã có quy định tiêu chuẩn về các đơn vị hành chính.
Bộ Tư pháp đề nghị UBND TP.HCM phối hợp các bộ ngành thực hiện chủ trương này theo đúng quy định, song song với việc tiến hành sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, xã theo chủ trương chung.
Bày tỏ sự đồng tình với kiến nghị lập TP phía đông của UBND TP.HCM, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn cho rằng nếu đề xuất được Chính phủ đồng ý vẫn cần gắn với chỉ đạo của Bộ Chính trị về sắp xếp lại bộ máy hành chính cấp xã, phường.
Theo ông Tuấn, việc lập TP phía đông nên nằm trong cùng một đề án với đề xuất thí điểm không tổ chức HĐND cấp quận huyện, phường xã vì cùng liên quan đến các vấn đề về tổ chức bộ máy hành chính, cơ chế hoạt động của cán bộ công chức.
“Việc lập TP phía đông trực thuộc TP.HCM không trái quy định pháp luật, nhưng cần nghiên cứu sao để đảm bảo gắn kết việc không thực hiện HĐND cấp quận huyện vì nếu thành lập TP phía đông từ 3 quận thì nó cũng chỉ là đơn vị hành chính cấp huyện” – ông Tuấn nêu ý kiến.
Theo dự kiến, TP phía đông sau khi thành lập có diện tích tự nhiên 211,57km2 (đạt 141,05% so với tiêu chuẩn quy định), quy mô dân số 1.169.974 người (đạt 779,98% so với tiêu chuẩn).
Đây cũng là khu đô thị sáng tạo, tương tác cao TP đang hướng đến với các trụ cột có sẵn là Khu công nghệ cao ở quận 9, Đại học Quốc gia TP.HCM tại quận Thủ Đức và khu đô thị mới Thủ Thiêm quận 2.
Ngoài ra, khu vực này còn có các khu công nghiệp và khu chế xuất gồm Linh Trung 1, Linh Trung 2, Cát Lái và Bình Chiểu.